ﮱ
surah.translation
.
من تأليف:
حسن ناهي
.
ﰡ
ﭑﭒ
ﰀ
Betohem në ata (engjëj) që janë të radhitur
ﭔﭕ
ﰁ
dhe në ata që pengojnë (të keqen)
ﭗﭘ
ﰂ
dhe në ata që e lexojnë Kuranin,
se, në të vërtetë, Zoti juaj është Një,
Zot i qiejve dhe i Tokës dhe çfarë gjendet mes tyre dhe Zot i lindjeve (të diellit)!
Ne e kemi stolisur qiellin e kësaj bote me shkëlqimin e yjeve,
mbrojtje nga djajtë kryeneçë.
(Kështu që) ata nuk e përgjojnë dot Grupin më të Lartë (engjëjt lart në qiej) dhe qëllohen (me meteorë) nga të gjitha anët.
Pastaj, ashtu të përzënë do të kenë vuajtje të përhershme (në jetën tjetër).
(Djajtë nuk përgjojnë dot), veç atij që grabit diçka e që e ndjek një yll verbues.
Pyeti (o Muhamed) ata (mekas jobesimtarë): A është më i vështirë krijimi i tyre apo i të gjitha gjërave të tjera që i kemi krijuar? Ata i kemi krijuar nga balta ngjitëse.
Ti çuditesh (pse ata s’të besojnë), ndërsa ata të përqeshin (pse çuditesh)
e, kur u drejtohen këshilla, ata nuk ua vënë veshin.
Kur shohin një mrekulli, ata e nxisin njëri-tjetrin për t’u tallur
dhe thonë: “Kjo s’është gjë tjetër, veçse një magji e kulluar!”
(Ata thonë): “Vallë, kur të vdesim dhe të bëhemi eshtra e pluhur, a thua njëmend do të ringjallemi?
ﯗﯘ
ﰐ
Edhe paraardhësit tanë të lashtë?”
Thuaju: “Po dhe do të jeni të poshtëruar!”
Ai (zëri i bririt të ringjalljes) do të jetë një zë i vetëm dhe të gjithë (mohuesit e ringjallur) do të shohin (se ç’do të bëhet me ta)
dhe do të thonë: “Mjerë për ne, kjo është Dita e Gjykimit!”
Po, kjo është Dita e Gjykimit, të cilën ju e keni përgënjeshtruar!
(Engjëjve do t’u thuhet): “Mblidhini njerëzit e këqij, shokët e tyre (djaj) dhe idhujt që i kanë adhuruar
krahas Allahut e tregojuni atyre rrugën e Zjarrit flakërues!
Ndalini ata, se do të pyeten:
“Ç’keni që nuk e ndihmoni njëri-tjetrin?”
Por, atë Ditë ata do të jenë plotësisht të dorëzuar,
e do t’i afrohen njëri-tjetrit, duke u grindur.
(Pasuesit) do t’u thonë (prijësve): “Ju na vinit nga ana e djathtë[273]”.
____________________
[273] E djathta paraqet në kulturën dhe në gjuhën arabe (dhe jo vetëm në të) anën e arsyes dhe të së mirës, kështu që shprehja “na vinit nga e djathta” do të thotë: “Ju na paraqiteshit me argumente që në pamje të parë ishin të paqortueshme, për të na nxjerrë nga rruga e drejtë”.
____________________
[273] E djathta paraqet në kulturën dhe në gjuhën arabe (dhe jo vetëm në të) anën e arsyes dhe të së mirës, kështu që shprehja “na vinit nga e djathta” do të thotë: “Ju na paraqiteshit me argumente që në pamje të parë ishin të paqortueshme, për të na nxjerrë nga rruga e drejtë”.
Ata do të përgjigjen: “Jo, ju vetë nuk ishit besimtarë!
Ne nuk kishim kurrfarë pushteti mbi ju, por ju ishit popull i pabindur.
E kështu u përmbush fjala e Zotit kundër nesh; ne të gjithë do ta shijojmë me siguri dënimin.
Ne ju mashtruam ju, por edhe vetë ishim të mashtruar.”
Atë Ditë, të gjithë ata do të jenë së bashku në dënim.
Ne kështu veprojmë me keqbërësit,
sepse, kur u thuhej atyre: “Nuk ka zot tjetër (të vërtetë) veç Allahut!” - ata tregoheshin mendjemëdhenj
dhe thoshin: “Vallë, a t’i braktisim hyjnitë tona për shkak të një poeti të marrë?”
Nuk është ashtu (siç thonë ata), por ai (Muhamedi a.s.) ka sjellë të vërtetën dhe ka pohuar atë që thonin të dërguarit e mëparshëm.
Sigurisht, ju do ta provoni dënimin e dhembshëm
dhe do të shpërbleheni vetëm sipas asaj që keni bërë!
Kurse robërit e sinqertë të Allahut,
do të kenë mirësi të caktuara dhe
fruta të ndryshme e do të jenë të respektuar,
në kopshtet e lumturisë,
në kolltukë, përballë njëri-tjetrit.
Aty do t’u shërbehet një gotë e mbushur nga një burim i rrjedhshëm,
(me pije) të bardhë e të shijshme për ata që do ta pinë.
Prej saj as nuk do të trullosen dhe as nuk do të dehen.
Pranë tyre do të jenë gra me shikim të ulur e sy të bukur
sikur të ishin vezë të ruajtura mirë.
Ata do t’i qasen njëri-tjetrit e do të bisedojnë.
Dhe njëri prej tyre do të thotë: “Unë kam pasur një shok,
i cili më thoshte: “Vallë, edhe ti je nga ata që besojnë
se, kur të vdesim e të bëhemi eshtra e pluhur, do të japim llogari vërtet?!”
- A doni ta shikoni (atë që më qortonte për shkak të besimit tim)?”
Dhe ai do të shikojë poshtë dhe do ta shohë atë në mes të Zjarrit flakërues
e do t’i thotë: “Për Allahun! Për pak më shkatërrove edhe mua.
Po të mos ishte dhuntia e Zotit tim, edhe unë do të isha në zjarr (bashkë me ty)”.
(Banorët e Xhenetit do të thonë:) “A nuk do të vdesim më,
përveç vdekjes së parë? Dhe as nuk do të dënohemi?”
Vërtet, kjo është fitorja më e madhe!
Për diçka të tillë, le të përpiqen punëtorët!
A është më e mirë kjo gjendje apo pema e zekumit?
Ne e kemi bërë atë si mundim për keqbërësit.
Njëmend, kjo pemë del nga fundi i Zjarrit flakërues
dhe frutat e saj janë si kokat e djajve.
Me të vërtetë, ata do ta hanë këtë frutë dhe me të do ta mbushin barkun.
Pastaj, ata do të kenë një përzierje me ujë të nxehtë (për të pirë)
e pas kësaj, me siguri, kthimi i tyre do të jetë në Zjarrin flakërues.
Ata i gjetën etërit e tyre në humbje,
dhe kështu vazhduan pas gjurmëve të tyre.
Por, edhe para tyre humbën (rrugën) shumica e popujve të lashtë.
Në të vërtetë, Ne u dërguam atyre paralajmërues.
E tani shiko se cili qe fundi i atyre që u paralajmëruan,
përveç robërve të sinqertë të Allahut.
Kur Nuhu Na thirri (në ndihmë), Ne iu përgjigjëm bukur:
e shpëtuam atë dhe familjen e tij prej katastrofës së madhe,
i lamë në jetë vetëm pasardhësit e tij
dhe e lamë atë kujtim te brezat e tjerë.
“Paqja qoftë me Nuhun ndërmjet gjithë krijesave!”
Ne, kështu i shpërblejmë punëdrejtët.
Ai është vërtet nga robërit Tanë besimtarë.
Pastaj i fundosëm të tjerët.
Pa dyshim që një nga ithtarët e (besimit të) tij (Nuhut) ishte Ibrahimi.
Ai i erdhi Zotit të vet me zemër të pastër,
kur i tha babait dhe popullit të vet: “Çfarë adhuroni ju?
Vallë, a dëshironi hyjni të rreme në vend të Allahut?
Çfarë mendoni ju për Zotin e gjithësisë?”
Pastaj u hodhi një shikim yjeve
e tha: “Unë jam i sëmurë”.[274]
____________________
[274] Ibrahimi tha kështu që të mos merrte pjesë së bashku me banorët e tjerë në një festë pagane që zhvillohej jashtë qytetit.
____________________
[274] Ibrahimi tha kështu që të mos merrte pjesë së bashku me banorët e tjerë në një festë pagane që zhvillohej jashtë qytetit.
Ata u larguan prej tij, duke e lënë pas.
Pastaj, ai u përvodh te hyjnitë e tyre dhe u tha: “A nuk po hani?
Ç’keni, përse nuk flisni?”
Iu afrua atyre kalimthi, duke i goditur me dorën e djathtë.
(Mbasi u kthyen dhe panë idhujt e thyer) njerëzit nxituan nga ai.
Ai u tha: “Vallë, ju adhuroni ato që i keni gdhendur vetë,
ndërkohë që Allahu është Ai që ju ka krijuar ju dhe gjithçka që bëni?!”
Ata thanë: “Përgatitni për të një furrë dhe hidheni në zjarrin flakërues!”
Dhe deshën t’i ngrinin një kurth, por Ne i bëmë ata më të poshtëruarit.
Ai tha: “Unë po shkoj te Zoti im. Ai do të më udhëzojë.”
“O Zoti im, dhuromë një fëmijë prej të mirëve!”
Dhe Ne i dhamë lajmin e gëzuar për një djalë të mbarë!
Kur fëmija u rrit aq sa ta ndihmonte në punë, Ibrahimi i tha: “O djali im, kam parë ëndërr se duhet të të flijoj. Çfarë mendon ti?” – I biri i tha: “O ati im, vepro ashtu siç je urdhëruar! Dashtë Allahu, unë do të jem i durueshëm!”
Pasi iu nënshtruan që të dy urdhrit, (Ibrahimi) e vuri (Ismailin) me ballë përtokë.
Ne e thirrëm: “O Ibrahim,
ti e përmbushe ëndrrën.” Vërtet, Ne kështu i shpërblejmë punëmirët!
Kjo, me të vërtetë ka qenë një sprovë e qartë!
Dhe Ne e zëvendësuam atë (Ismailin) me një kurban të madh,
dhe i lamë atij (Ibrahimit) kujtim të mirë në brezat e mëvonshëm.
“Paqja qoftë mbi Ibrahimin!”
Ja, kështu, Ne i shpërblejmë punëmirët.
Ai ka qenë vërtet një nga robërit Tanë besimtarë.
Ne i dhamë atij lajmin e mirë për (lindjen e) Is’hakut, profet prej njerëzve të mirë.
Dhe Ne e bekuam atë dhe Is’hakun, por midis pasardhësve të tyre, përveç punëmirëve, ka edhe të atillë që e kanë ngarkuar dukshëm veten me gjynahe.
Ne i dhamë dhuntinë Tonë Musait dhe Harunit
dhe i shpëtuam ata të dy dhe popullin e tyre nga mjerimi i madh.
Ne i ndihmuam dhe ata ngadhënjyen.
Ne u dhamë atyre Librin e qartë,
i udhëzuam në rrugën e drejtë
dhe u lamë kujtim të mirë për ta brezave të mëvonshëm.
“Paqja qoftë mbi Musain dhe Harunin!”
Ja, kështu, Ne i shpërblejmë punëmirët!
E pa dyshim, ata të dy janë nga robërit Tanë besimtarë.
Edhe Iljasi ka qenë vërtet një prej të dërguarve.
Ai i tha popullit të vet: “A nuk po i frikësoheni Allahut?!”
Vallë, a i luteni ju Ba‘lit[275], ndërsa braktisni Krijuesin më të mirë,
____________________
[275] Një idhull i njohur ndër popujt e lashtë të Lindjes së Mesme.
____________________
[275] Një idhull i njohur ndër popujt e lashtë të Lindjes së Mesme.
Allahun, Zotin tuaj dhe Zotin e të parëve tuaj të lashtë?!”
Ata e quajtën atë gënjeshtar dhe, për këtë shkak, do të çohen (në dënimin e Zjarrit),
përveç robërve të sinqertë të Allahut.
Dhe Ne i lamë atij kujtim të mirë te brezat e mëvonshëm:
“Paqja qoftë mbi Iljasin!”
Ja, kështu, Ne i shpërblejmë punëmirët!
Ai ka qenë vërtet një nga robërit Tanë besimtarë.
Sigurisht, edhe Luti ka qenë njëri prej të dërguarve.
Ne e shpëtuam atë dhe tërë familjen e tij,
përveç plakës që mbeti prapa me të dënuarit,
pastaj i zhdukëm të tjerët.
Ju që kaloni pranë rrënojave të tyre në mëngjes
dhe natën, a nuk po e mblidhni mendjen?
Junusi ka qenë gjithashtu njëri nga të dërguarit.
Ai nxitoi drejt një anijeje të mbushur plot e përplot
dhe hodhi short (me detarët se kush duhej të hidhej)[276] dhe humbi.
____________________
[276] Sipas komentuesve të Kuranit (konkretisht Ibn Kethirit), për shkak të ngarkesës së madhe, anija ishte gati të mbytej, prandaj detarët ranë dakord ta bëjnë me short se kush do të hidhej nga anija, në mënyrë që pesha e saj të lehtësohej e të shpëtonin nga mbytja.
____________________
[276] Sipas komentuesve të Kuranit (konkretisht Ibn Kethirit), për shkak të ngarkesës së madhe, anija ishte gati të mbytej, prandaj detarët ranë dakord ta bëjnë me short se kush do të hidhej nga anija, në mënyrë që pesha e saj të lehtësohej e të shpëtonin nga mbytja.
Pastaj atë e gëlltiti një balenë, se ai kishte bërë diçka të gabuar,
dhe, po të mos ishte nga ata që i luten Allahut,
me siguri do të mbetej në barkun e saj deri në Ditën e Ringjalljes.
Por Ne e hodhëm atë në një breg të shkretë, duke qenë i sëmurë.
Dhe bëmë që sipër tij të mbinte një bimë kungulli (për t’i bërë hije).
Pastaj e dërguam atë te njëqind mijë e më tepër njerëz,
dhe ata i besuan, prandaj u dhamë jetë të këndshme për një kohë.
Pyeti ata (o Muhamed): “Vallë, për Zotin tënd janë vajzat, ndërsa për vete kanë djemtë?!
Apo Ne i krijuam engjëjt si femra e ata ishin dëshmitarë?!”
Sigurisht që ata shpifin kur thonë:
“Allahu ka lindur fëmijë”! - Ata, në të vërtetë, janë gënjeshtarë.
Vallë, Ai ka parapëlqyer vajzat ndaj djemve?!
Çfarë keni që gjykoni kështu?!
ﭖﭗ
ﲚ
A nuk po mendoni?!
Apo keni ndonjë provë të qartë për atë që thoni?!
Sillni librin tuaj, nëse thoni të vërtetën!
Idhujtarët kanë trilluar farefisni ndërmjet Zotit dhe xhindeve, kurse xhindet e dinë se ata do të sillen të gjithë para Tij.
Lavdi Allahut, qoftë i pastër nga ajo që ata ia veshin Atij!
Por robërit e sinqertë të Allahut nuk adhurojnë askënd tjetër përveç Tij.
“Me të vërtetë, as ju, as idhujt tuaj,
nuk mund të mashtroni askënd kundër (Atij),
përveç atyre, që do të digjen në Zjarrin flakërues.[277]
____________________
[277] Sipas disa komentuesve të Kuranit, këto janë fjalët e engjëllit Xhebrail.
____________________
[277] Sipas disa komentuesve të Kuranit, këto janë fjalët e engjëllit Xhebrail.
Çdonjëri prej nesh e ka vendin e caktuar (në qiell, ku adhuron Allahun).
Ne jemi ata që qëndrojmë në radhë,
dhe ne jemi ata që e lavdërojmë Atë!”
Edhe pse ata (idhujtarët mekas) thoshin:
“Sikur të kishim një Libër nga popujt e mëparshëm,
ne, me siguri, do të ishim robër të sinqertë të Allahut”,
ata e mohuan Kuranin, por së shpejti do ta marrin vesh!
Shumë kohë më parë Ne u premtuam robërve Tanë të dërguar
se ata do të ndihmohen (prej Nesh)
dhe se ushtritë tona do të jenë me siguri fitimtare!
Andaj, largohu prej tyre për njëfarë kohe!
Vështroji ata (kur t’u zbresë dënimi), se edhe ata do ta shohin (si janë pasojat e mosbesimit të tyre)!
ﯧﯨ
ﲯ
Vallë, a mos po kërkojnë ata shpejtimin e dënimit Tonë!
Kur t’u bjerë në mesin e tyre, mëngjesi i atyre që janë paralajmëruar do të jetë shumë i shëmtuar.
Andaj, largohu prej tyre për njëfarë kohe!
Vështroji ata, se edhe ata do ta shohin!
I lartësuar qoftë Zoti yt, Zoti i Madhështisë e i Lavdisë, mbi çfarë i veshin ata!
Paqja qoftë mbi të dërguarit,
dhe të gjitha lavdet e falënderimet qofshin për Allahun, Zotin e botëve!