ترجمة معاني سورة الزمر
باللغة الفارسية من كتاب الترجمة الفارسية - حسين تاجي
.
من تأليف:
د. حسين تاجي كله داري
.
ﰡ
نازل شدن (این) کتاب از سوی الله پیروزمند حکیم است.
بی‌گمان ما (این) کتاب را به حق بر تو نازل کردیم، پس الله را پرستش کن و دین را برای او خالص گردان.
آگاه باشید که دین خالص از آن الله است، و کسانی‌که به جای او معبودان (و اولیای) گرفتند (وگفتند) این‌ها را نمی‌پرستیم جز برای این‌که ما را به الله نزدیک کنند بی‌گمان الله (روز قیامت) میان آن‌ها در آنچه اختلاف داشتند، داوری می‌کند، الله آن کسی را که دروغگوی ناسپاس است، هدایت نمی‌کند.
اگر (به فرض مُحال) الله می‌خواست فرزندی بگیرد، مسلماً از میان آنچه را می‌آفریند، چیزی را که می‌خواست بر می‌گزید، او پاک و منزه است، او الله یکتای قهار است.
آسمان‌ها و زمین را به حق آفرید، شب را بر روز می‌پیچد، و روز را بر شب می‌پیچد، و خورشید و ماه را مسخر (و رام) گردانید، هر کدام تا زمانی معین در حرکتند، آگاه باشید، که او پیروزمند آمرزنده است.
(او) شما را از یک تن آفرید، سپس همسرش را از آن پدید آورد، و از چهار پایان برای شما هشت جفت فرو فرستاد، و شما را در شکم‌های مادران‌تان آفرینشی بعد از آفرینش دیگر، در تاریکی‌های سه‌گانه، می‌آفریند، این الله، پروردگار شماست که فرمانروایی از آنِ اوست، و جز او معبودی (به حق) نیست، پس چگونه (از حق) منحرف (و روی گردان) می‌شوید؟!
اگر ناسپاسی کنید، پس (بدانید که) الله از شما بی‌نیاز است، و هرگز ناسپاسی را برای بندگانش نمی‌پسندد. و اگر شکر او را به جای آورید آن را برای شما می‌پسندد. و هیچ کس بار گناه دیگررا بر دوش نمی‌کشد، پس بازگشت‌تان به سوی پروردگارتان است، آنگاه شما را به آنچه انجام می‌دادید، آگاه می‌کند، یقیناً او به راز دل‌ها آگاه است.
و هنگامی‌که به انسان (رنج و) زیانی برسد، پروردگارش را می‌خواند، و به سوی او باز می‌گردد، پس هنگامی‌که نعمتی از سوی خود به او بخشید، آنچه را که از پیش برای آن دعا می‌کرد فراموش می‌کند، و برای الله همتایانی قرار می‌دهد، تا (مردم را) از راه او گمراه کند. بگو: «اندکی از کفرت (در دنیا) بهره‌مند شو، بی‌شک تو از دوزخیان خواهی بود».
آیا (این مشرک بهتر است، یا) کسی‌که در ساعات شب در حال سجده و قیام به عبادت مشغول است، و از (عذاب) آخرت بیم ناک است، و به رحمت پروردگارش امیدوار است؟! بگو: «آیا کسانی‌که می‌دانند، و کسانی‌که نمی‌دانند یکسان هستند؟! تنها خردمندان پند می‌پذیرند».
(ای پیامبر) بگو: «ای بندگان من که ایمان آورده‌اید! از پروردگارتان بترسید، برای کسانی‌که در این دنیا نیکی کرده‌اند، پاداش نیکوست، و (اگر در شکنجه و آزار مشرکان بودید، هجرت کنید، که) زمین الله وسیع است، جز این نیست که صابران، پاداش خود را بی‌شمار و تمام دریافت می‌دارند».
بگو: «من مأمور شده‌ام که الله را پرستش کنم، در حالی‌که دینم را برای او خالص گردانم».
و مأمور شده ام که نخستین مسلمانان باشم».
بگو: «همانا من اگر نافرمانی پروردگارم کنم، از عذاب روزبزرگ (قیامت) می‌ترسم».
(ای پیامبر) بگو: «من الله را می‌پرستم، در حالی‌که دینم را برای او خالص می‌گردانم،
پس شما هر چه را که می‌خواهید به جای او پرستش کنید. بگو: «بی‌گمان زیانکاران (واقعی) کسانی اند که خود و خاندان‌شان را در روز قیامت از دست داده‌اند، آگاه باشید این همان زیان آشکار است.
برای آن‌ها از بالای (سر) شان سایبان‌هایی از آتش، و در زیر (پای) شان (نیز) سایبان‌هایی است، این (چیزی) است که الله با آن بندگانش را می‌ترساند، ای بندگان من! از من بترسید.
و کسانی‌که از طاغوت (= شیطان و بت‌ها) اجتناب کردند از آنکه آن را عبادت کنند، و رو به سوی الله آوردند، برای آنان بشارت است، پس بندگان مرا بشارت ده.
(همان) کسانی‌که سخن(ها) را می‌شنوند، پس (از) نیکو‌ترین آن پیروی می‌کنند، آن‌ها کسانی هستند که الله هدایت‌شان کرده است، و آن‌ها خردمندانند.
آیا (تو می‌توانی) کسی را که فرمان عذاب بر او تحقق یافته است (نجات دهی؟!) آیا تو (می توانی) کسی را که در آتش است نجات دهی؟!
لکن برای کسانی‌که از پروردگارشان ترسیدند، غرفه‌هایی (در بهشت) است، که بر فراز آن‌ها غرفه‌های دیگر بنا شده است، و از زیر آن‌ها نهر‌ها جاری است، (این) وعدۀ الله است (و) الله وعدۀ خود را خلاف نمی‌کند.
آیا ندیدی که الله از آسمان آبی را نازل کرد، پس آن را بصورت چشمه‌هایی در زمین به جریان در آورد، سپس با آن کشت و زرعی که رنگ‌های گوناگون دارد بیرون می‌آورد، آنگاه خشک می‌شود، و آن را زرد می‌بینی، سپس آن را (ریزه ریزه و) درهم می‌شکند؟! بی‌گمان در این (امر) پندی برای خردمندان است.
آیا کسی‌که الله سینه‌اش را برای (پذیرش) اسلام گشوده است، پس او از سوی پروردگارش بر نور (و روشنی) است (همچون سخت دلان است؟!) پس وای بر آنان که دل‌های شان در برابر ذکر الله سخت است. آنان در گمراهی آشکار هستند.
الله بهترین سخن را نازل کرده است، کتابی که (آیاتش) متشابه (= همانند یکدیگر، و) مکرر است که از (شنیدن) آن پوست‌های کسانی‌که از پروردگارشان می‌ترسند، به لرزه می‌افتد، آنگاه پوست‌هایشان و دل‌های شان با یاد الله نرم می‌شود (و آرام می‌گیرد). این هدایت الله است که هر کس را بخواهد با آن هدایت می‌کند، و هر کس را که گمراه سازد، پس برای او هیچ هدایت کننده‌ای نخواهد بود.
آیا کسی‌که با چهره‌اش سختی عذاب روز قیامت را (از خود) دور می‌سازد، (همانند بهشتیان هستند؟!) و به ستمکاران گفته می‌شود: «بچشید (کیفر) آنچه را که بدست می‌آوردید».
کسانی‌که پیش از آن‌ها بودند (نیز آیات ما را) تکذیب کردند، پس عذاب (الهی) از جایی که نمی‌دانستند، به سراغ‌شان آمد.
پس الله (طعم) خواری را در زندگی دنیا به آن‌ها چشاند، و مسلماً عذاب آخرت بزرگتر (و سخت‌تر) است، اگر می‌دانستند.
و به راستی ما برای مردم در این قرآن از هر (نوع) مثلی زده‌ایم، شاید که آنان پند گیرند.
قرآنی عربی، بی‌هیچ انحراف (و کجی را نازل کردیم) شاید آنان تقوا پیشه کنند.
الله مردی (مملوک) را مثل زده که در (بردگی) او شریکانی است که پیوسته با هم اختلاف (و مشاجره) دارند، و مردی (مملوک) که تنها تسلیم یک شخص است، آیا (این دو) در وصف یکسانند؟! حمد و ستایش مخصوص الله است، بلکه بیشتر آن‌ها نمی‌دانند.
(ای پیامبر) قطعاً تو خواهی مرد، و آن‌ها (نیز) خواهند مرد.
سپس بی‌گمان شما روز قیامت نزد پروردگارتان مخاصمه (و جدال) می‌کنید.
پس چه کسی ستمکار‌تر است از کسی‌که بر الله دروغ ببندد، و سخن راست را چون به سراغ او آمد تکذیب کند؟ آیا در جهنم جایگاهی برای کافران نیست؟!
و کسی‌که سخن راست را آورد و آن را تصدیق کرد، اینانند که پرهیزگارانند.
برایشان هر چه بخواهند نزد پروردگارشان (آماده) است، این پاداش نیکوکاران است.
تا الله بد‌ترین اعمالی را که مرتکب شده‌اند، از آن‌ها دور کند (و بزداید) و آن‌ها را به بهترین اعمالی‌که انجام می‌دادند پاداش دهد.
آیا الله برای بنده‌اش کافی نیست؟! و تو را به کسانی غیر از او می‌ترسانند، و هر کس را الله گمراه کند، پس او را هیچ هدایت‌گری نیست.
و هر کس را الله هدایت کند، پس او را هیچ گمراه‌کننده‌ای نیست. آیا الله پیروزمند انتقام‌گیر نیست؟!
و اگر از آن‌ها (= مشرکان) بپرسی: «چه کسی آسمان‌ها و زمین را آفریده است؟» مسلماً گویند: «الله» بگو: «آیا دیدید آنچه را که به جای الله می‌خوانید، اگر الله زیانی برای من بخواهد، آیا آن‌ها (= معبودان) خواهند توانست زیان او را بر طرف کنند؟! و یا اگر رحمتی برای من بخواهد، آیا آن‌ها خواهند توانست رحمت او را باز دارند؟!». بگو: «الله مرا کافی است، و (همه) توکل کنندگان بر او توکل می‌کنند».
بگو: «ای قوم من! شما بر روش خود عمل کنید، من (نیز به روش خود) عمل می‌کنم، پس به زودی خواهید دانست،
چه کسی عذاب خوارکننده‌ای به سراغش می‌آید، و عذابی دایم بر او فرود می‌آید».
بی‌گمان ما (این) کتاب (آسمانی) را برای مردم به حق بر تو نازل کردیم، پس هر کس که هدایت شود به سود خود اوست، و هر کس‌که گمراه شود، تنها به زیان خودش خواهد بود، و تو بر آن‌ها نگهبان نیستی (که آن‌ها را به هدایت اجبار کنی).
الله جان‌ها را به هنگام مرگ‌شان قبض می‌کند، و (نیز جان) آن‌ها را که درخواب خود نمرده‌اند، (قبض می‌کند) آنگاه (جان) کسانی‌که فرمان مرگ‌شان را صادر کرده نگه می‌داد، و (جان) دیگری را تا مدتی معین باز پس می‌فرستد، بی‌گمان در این (امر) نشانه‌های (روشنی) است برای گروهی که اندیشه می‌کنند.
آیا غیر از الله شفیعانی گرفته‌اند؟! (به آن‌ها) بگو: اگر چه مالک چیزی نباشند، و (چیزی را) درک نکنند (باز هم از آن‌ها شفاعت می‌طلبید).
بگو: «تمام شفاعت از آن الله است، فرمانروایی آسمان‌ها و زمین از آن اوست، سپس (همگی) به سوی او باز گردانده می‌شوید».
و هنگامی‌که الله به تنهایی یاد شود دل‌های کسانی‌که به آخرت ایمان ندارند متنفر (و بیزار) می‌شود، و هنگامی‌که کسانی غیر از او یاد شوند، آنگاه است که آن‌ها شادمان می‌شوند.
بگو: پروردگارا! (ای) آفرینندۀ آسمان‌ها و زمین دانای نهان و آشکار، تو در میان بندگانت در آنچه اختلاف می‌کردند، داوری خواهی کرد.
و اگر تمام آنچه که در روی زمین است و همانند آن همراهش از آن کسانی باشد که ستم کردند [ (ظلم): ستم، در اینجا بمعنای شرک و کفر است، چنانکه در سورۀ لقمان آیه 13 می‌فرماید ]، یقیناً همه را بخاطر سختی عذاب روز قیامت (برای رهایی خود از عذاب) فدا کنند، و برای آن‌ها از سوی الله چیزهایی آشکار می‌شود که هرگز گمان نمی‌کردند.
و بدی‌های آنچه انجام داده‌اند برای آن‌ها آشکار می‌شود و آنچه به آن مسخره می‌کردند، آن‌ها را فرو می‌گیرد.
پس چون به انسان (رنج و) زیانی برسد ما را می‌خواند، آنگاه چون از جانب خود به او نعمتی عطا کنیم، می‌گوید: «به سبب دانایی (و لیاقت) خودم به من داده شده» بلکه این آزمایشی است، و لیکن بیشتر‌شان نمی‌دانند.
به راستی این سخن را کسانی‌که پیش از آن‌ها بودند (نیز) گفتند، پس آنچه را بدست آوردند، برای آن‌ها سودی نبخشید (و عذاب را دفع نکرد).
پس بدی‌های آنچه می‌کردند به آن‌ها رسید، و کسانی از آن‌ها که ستم کردند (نیز) بدی‌های آنچه می‌کردند به زودی به آن‌ها خواهد رسید، و آن‌ها (الله را) عاجزکننده نیستند (و راه گریزی ندارند).
آیا آن‌ها ندانستند که الله روزی را برای هر کس که بخواهد گسترده یا تنگ می‌سازد، بی‌گمان در این، نشانه‌هایی است برای گروهی که ایمان می‌آورند.
(ای پیامبر، از جانب من) بگو: «ای بندگان من که بر خود اسراف (و ستم) کرده‌اید! از رحمت الله نا امید نشوید، همانا الله همۀ گناهان را می‌بخشد، یقیناً او بسیار آمرزندۀ مهربان است [ همۀ گناهان با توبه بخشیده می‌شود، و گناه هر چند بزرگ باشد، نباید از رحمت الله نا امید شد. (تفسیر ابن کثیر) و به سورۀ فرقان آیه 70 نیز رجوع فرمائید.].
و به سوی پروردگارتان باز گردید و در برابر او تسلیم شوید، پیش از آنکه عذاب به سراغ شما آید، آنگاه (از سوی هیچ کس) یاری نشوید.
و از نیکو‌ترین چیزی که از جانب پروردگارتان بر شما نازل شده پیروی کنید، پیش از آنکه ناگهان عذاب به سراغ شما آید، در حالی‌که شما از آن بی‌خبرید.
تا (مبادا) کسی (در روز قیامت) بگوید: «ای افسوس بر من، که در حق الله کوتاهی کردم، و بی‌گمان از مسخره‌کنندگان (آیین او) بودم».
یا بگوید: «اگر الله مرا هدایت می‌کرد، یقیناً از پرهیزگاران بودم»
یا هنگامی‌که عذاب را می‌بیند، بگوید: «ای کاش بار دیگر (به دنیا) باز می‌گشتم تا از نیکوکاران می‌شدم».
(الله می‌فرماید:) آری، آیات من برایت آمد، و تو آن را تکذیب نمودی، و تکبّر ورزیدی، و از کافران بودی.
و روز قیامت کسانی را که بر الله دروغ بسته‌اند، می‌بینی که چهره‌هایشان سیاه شده است، آیا در جهنم جایگاهی برای متکبران نیست؟!
و الله کسانی را که پرهیزگاری کردند با رستگاری‌شان نجات می‌دهد، نه رنجی به آن‌ها رسد، و نه آن‌ها اندوهگین شوند.
الله آفریدگار همه چیز است، و او بر همه چیز نگهبان است.
کلیدهای آسمان‌ها و زمین از آنِ اوست، و کسانی‌که به آیات الله کافر شدند، اینان زیانکارانند.
بگو: «ای نادانان آیا به من فرمان می‌دهید که غیر الله را پرستش کنم؟»
و به راستی که به تو و به کسانی‌که پیش از تو بودند، وحی شد که اگر شرک آوری، یقیناً اعمالت (تباه و) نابود می‌شود، و از زیانکاران خواهی بود.
بلکه تنها الله را پرستش کن، و از شکر گزاران باش.
و آن‌ها (= مشرکان) الله را چنانکه سزاوار بزرگی اوست نشناختند در حالی‌که روز قیامت تمام زمین در مشت اوست و آسمان‌ها درهم پیچیده در دست راست اوست، او منزه و برتر است از آنچه شریک او می‌پندارند.
و در «صور» دمیده شود [ این دمیدن دوم است، که با آن تمام کسانی‌که در زمین و آسمان هستند، - بجز کسانی‌که الله بخواهد- می‌میرند، چنانکه در حدیث «صور» مشهور آمده است. (تفسیر ابن کثیر)]، پس هر که در آسمان‌ها و هر که در زمین است) جز آن‌ها که الله بخواهد) (بی‌هوش شده و) بمیرند. سپس بار دیگر در آن دمیده می‌شود، ناگهان آن‌ها به پا خیزند (و) می‌نگرند.
و زمین به نور پروردگارش روشن می‌شود، و نامۀ (اعمال) نهاده شود، و پیامبران و گواهان را بیاورند، و در میان آن‌ها به حق داوری شود، و به آن‌ها ستم نخواهند شد.
و به هر کس (پاداش) آنچه کرده است به تمام داده شود، و او به آنچه انجام می‌دهند دانا‌تر است.
و کسانی‌که کافر شدند گروه گروه به سوی جهنم رانده می‌شوند، تا وقتی به (کنار) آن (= دوزخ) رسند در‌هایش گشوده شود، و نگهبانانش به آنان گویند: «آیا پیامبرانی از میان خود‌تان به سوی شما نیامدند که آیات پروردگارتان را برای شما بخوانند، و شما را از دیدار امروز‌تان هشدار دهند؟!» گویند: «آری، و لیکن فرمان عذاب (الهی) بر کافران محقق شده است».
گفته شود: «از در‌های جهنم وارد شوید، جاودانه در آن بمانید، پس چه بد است، جایگاه متکبران».
و کسانی‌که از پروردگارشان ترسیده‌اند، گروه گروه به بهشت برده می‌شوند، تا وقتی به (کنار) آن رسند، و در‌هایش گشوده شود، و نگهبانانش به آنان گویند: «سلام بر شما پاکیزه بوده‌اید (خوش باشید) پس جاودانه به آن (= بهشت) وارد شوید».
و (بهشتی ها) گویند: «حمد و ستایش مخصوص الله است که وعده‌اش در حق ما راست بود، و سرزمین (بهشت) را به ارث به ما داد، که از بهشت هر جا که بخواهیم منزل می‌گیریم، پس چه نیکو است پاداش عمل کنندگان.»
و فرشتگان را می‌بینی که بر گرد عرش حلقه زده‌اند به ستایش پروردگارشان تسبیح می‌گویند، و در میان مردم به حق داوری می‌شود، و گفته شود: «حمد و ستایش مخصوص الله پروردگار جهانیان است».
